Imię Chrystusa w Starym Testamencie

Imię to występuje w Starym Testamencie. Po raz pierwszy pojawia się u następcy Mojżesza. Sam Mojżesz zmienia jego imię z Pomocnik (Lawszu, להושע) na JA-Zbawia (Jawszu, יהושע). Następca Mojżesza, którego dziś znamy pod imieniem Jozue dostał imię, jakie miał mieć przyszły Mesjasz, ponieważ był on jego proroczym cieniem, czyli zapowiedzią większego Jeszu. Imię to powstało z myślą o przyszłym Mesjaszu i roli jaką odegra. 

"I jeszcze Mojżesz odezwał się tymi słowami do Izraela: 'Dziś mam już sto dwadzieścia lat. Nie mogę swobodnie chodzić. Pan mi powiedział: "Nie przejdziesz tego Jordanu". JHWH, Bóg twój, przejdzie przed tobą; On wytępi te narody przed tobą, tak iż ty osiedlisz się w ich miejsce. Jeszu pójdzie przed tobą, jak mówił JHWH. JHWH postąpi z nimi, jak postąpił z Sichonem i Ogiem, królami Amorytów, i z ich krajami, które zniszczył. Wyda ich JHWH tobie na łup, a ty uczynisz im według wszystkich poleceń, jakie ci dałem. Bądź mężny i mocny, nie lękaj się, nie bój się ich, gdyż JHWH, Bóg twój, idzie z tobą, nie opuści cię i nie porzuci.' Zawołał potem Mojżesz Jeszu i rzekł mu na oczach całego Izraela: 'Bądź mężny i mocny, bo ty wkroczysz z tym narodem do ziemi, którą poprzysiągł JHWH dać ich przodkom, i wprowadzisz ich w jej posiadanie. JHWH pójdzie przed tobą, On będzie z tobą, nie opuści cię i nie porzuci. Nie lękaj się i nie drżyj!'" Prawa 31:1-8

W powyższym cytacie mamy dwie wypowiedzi Mojżesza. W kluczowych miejscach sprawdziłem, jakie słowa, występują i stąd pojawia się imię JHWH. Pierwsza wypowiedź skierowana do całego narodu zapowiada, że Jeszu pójdzie przed narodem. „Jeszu pójdzie przed tobą, jak mówił JHWH”. Nasuwa się pytanie, który Jeszu ma wejść przed narodem wybranym? Czy Mojżesz mówi o Jeszu swoim następcy czy o większym Jeszu, który opiekuje się narodem izraelskim? 

Za chwilę woła do siebie syna Nuna i mówi mu podobne słowa „wkroczysz z tym narodem do ziemi, którą poprzysiągł JHWH dać ich przodkom”, ale jemu także mówi, że ktoś wkroczy przed nim „JHWH pójdzie przed tobą”. Widzimy, że syn Nuna ma wejść razem z narodem a z wcześniejszej wypowiedzi wynikało, że przed narodem ma wejść Jeszu uzasadnione, więc jest pytanie czy aby na pewno przed narodem Mojżesz ma na myśli Jeszu syna Nuna czy może większego Jeszu? Sprawa się jeszcze bardziej komplikuje, gdy swojemu następcy Mojżesz mówi, że przed nim wejdzie JHWH. Z księgi Izajasza wiemy że:

"Oto Bóg (EL) jest moim Jeszu (Zbawicielem)! Zaufam i nie ulęknę się, bo mocą i pieśnią moją jest Bóg (JA). JHWH stał się dla mnie Jeszu (Zbawicielem)!" Izajasza 12:2

Jeśli Jeszu był tym, który pod imieniem JHWH pomagał nam poznać Boga Ojca (Jana 1:18) to bardzo możliwe, że w tym miejscu Mojżesz mówi o niebiańskim Jeszu, który idzie przed narodem. Ale Jeszu syn Nuna jest obrazem tego większego Jeszu, który wprowadzi ludzi do odpoczynku Bożego. Dlatego własnie Mojżesz zmienił mu imię, by stało się to bardziej oczywiste, łatwiejsze do zrozumienia. W swoich księgach Mojżesz na pewno mówił o przyszłym Pomazańcu (Jana 1:45; 5:46,47), ponieważ czytamy:

"I zaczynając od Mojżesza, poprzez wszystkich proroków, wykładał im, co we wszystkich Pismach odnosiło się do Niego." Łukasza 24:27 

Wprawdzie apostołowie nie zostawili nam tej listy cytatów odnoszących się do Mesjasza, ale z pewnością były to sprawy znane pierwszym sługom pomazańcowym. Do naszych czasów zachowała się tylko wzmianka Justyna Męczennika na ten temat. Prawdopodobnie tekst powstał około 150 roku, a jest relacją z rozmowy przeprowadzonej około 130 roku. Nie licząc Nowego Testamentu jest to najstarsza informacja na temat tego w co wierzyli piersi naśladowcy pomazańcowi. Przekazuje nam dużo Staro Testamentowych odniesień do Pomazańca między innymi twierdzi, że Jeszu syn Nuna to był wcześniejszy odpowiednik Chrystusa i że nie przypadkiem jego imię zostało zmienione. Zacytuję dłuższy fragment z dialogu z Żydem Tryfonem. Justyn za Septuagintą podaje stare imię Jozuego jako Auses ale stare imię nie jest dla nas istotne liczy się nowe imię i powód jego nadania.

„Gdy słyszysz, że Jeszu jest naszym Pomazańcem, nie masz pojęcia, że to imię nie zostało mu nadane bez przyczyny, przypadkowo. Przeciwnie, prowadzisz poszukiwania teologiczne dlaczego jedno ‘a’ dodano do imienia Abraham i robisz tyle wrzasku o ‘r’ dodane do imienia Sary, a nie dociekasz tak gorliwie dlaczego imię Ausesa, syna Nuna dane mu przez ojca zostało zmienione na Jeszu. (…) I jak do ziemi świętej wprowadził lud on a nie Mojżesz oraz podzielił tą ziemię losem pomiędzy tych, którzy z nim do niej weszli, tak również Jeszu Pomazaniec przywiedzie z powrotem lud rozproszony i podzieli dobrą ziemię, lecz już nie w ten sam sposób. Ten pierwszy dał im dziedzictwo czasowe, ponieważ nie był on Pomazańcem ani Synem Bożym, ten drugi natomiast po swoim świętym zmartwychwstaniu da nam posiadanie wieczne.”

Justyn rozwija ten temat bardzo dokładnie i pozostawił nam sporą listę innych odniesień do Chrystusa a także zdecydowanie twierdzi, że w imieniu Boga ukazywał się jego Syn Jeszu. Moje badania potwierdzają to, co podaje Justyn, ale współcześni teolodzy zupełnie zgubili tą naukę pierwszych naśladowców pomazańcowych.

„Doprawdy, gdybyście wierzyli Mojżeszowi, wierzylibyście mnie, bo on pisał o mnie. Ale jeśli nie wierzycie jego pismom, to jakże uwierzycie moim wypowiedziom?” Jana 5:46,47

Dowodem na to, że imię następcy Mojżesza i imię Syna Bożego należy odczytywać tak samo, jest sposób w jaki te imiona zapisano w Nowym Testamencie. Okazuje się, że zapisywano je dokładnie tak samo. W liście do Hebrajczyków 4:8 znajdujemy imię syna Nuna zapisane greckimi literami dokładnie tak samo jak zapisuje się imię Syna Bożego. Przy tej okazji list ten wskazuje, że choć ten pierwszy Jeszu wprowadził Izraelitów do ziemi obiecanej to jednak ostatni Jeszu wprowadzi nas do odpoczynku Bożego.

„Gdyby bowiem Jeszu (syn Nuna) wprowadził ich do odpoczynku, nie mówiłby potem o innym dniu. A zatem pozostaje odpoczynek szabatu dla ludu Bożego.” Hebrajczyków 4:8,9

Tłumacze w tym miejscu nie piszą tak jak w innych przypadkach Jezus tylko piszą Jozue. Ten brak konsekwencji pokazuje jak trudno jest dojść prawdy bez sprawdzania i poprawiania tłumaczy. Gdyby oprzeć się tylko na ich tłumaczeniach nie zdołalibyśmy powiązać ze sobą ważnych szczegółów. 

Kluczowe postacie w historii Izraela będą nosiły to imię. Nie tylko syn Nuna. Kolejną osobą biblijną o tym samym imieniu był Jeszu syn Syracha. Ponieważ miał dokładnie tak samo na imię jak Jeszu Syn Boży, więc jego księgę nazwano od imienia jego Ojca Syracha. Dlatego mówimy księga Syracha. Nauki zawarte w tej księdze są wyjątkowo zgodne z naukami głoszonymi przez Pomazańca Bożego, większego Jeszu. Wszystkie kościoły chrześcijańskie uznają tą księgę za natchnioną za wyjątkiem tych, których korzeniem jest Martin Luter.

Kiedy Izraelici wracali z niewoli babilońskiej, to arcykapłan przywracający prawdziwe wielbienie w świątyni Jerozolimskiej miał także na imię Jeszu. Z pewnością to wskazywało na przyszłego, większego arcykapłana i króla, Chrystusa naszego Pana. 

Na samym początku istnienia tego imienia w języku hebrajskim (księgi Mojżesza i Jozuego) zapisywano je jako יהושוע (Jawszu – JaZbawia), w nowszych księgach (Ezdrasza, Nehemiasza), a więc napisanych bliżej naszych czasów zapis tego imienia skrócono do ישוע (Jeszu - Zbawiciel). W tym czasie, gdy używano tej krótszej wersji doszło do tłumaczenia Starego Testamentu na język grecki (dialekt koine). Powstała Septuaginta (LXX), w której przełożono to imię literka po literce. W wymowie nie ma większej różnicy pomiędzy hebrajską wersją a grecką. W obu jest to samo imię JESZU. Jedyne różnice jakie możemy zaobserwować dotyczą pisowni, ale to wynika z użycia innego alfabetu.

W języku hebrajskim nie odmienia się imion przez przypadki, dlatego Jeszu zawsze brzmi tak samo. W języku greckim nie było głoski „SZ”, a imiona odmienia się przez przypadki, to stało się powodem nieporozumień, w prawidłowej wymowie imienia naszego Pana, ale o tym postaram się napisać w następnym rozdziale.

__________________

krzysztof pomazańcowy