niedziela, 9 marca 2014

Co Pisma mówią na temat postu?

Zaskakujące jest to, że na temat postu Pisma mówią bardzo mało. Są opisy, że słudzy Boży pościli, czyli powstrzymywali się od jedzenia, ale nie ma nigdzie instrukcji dokładnej ani wyraźnego nakazu by to robić. Są trzy wzmianki w prawie żydowskim mówiące o ukorzeniu swej duszy ale słowo post tam nie występuje (Kpł 16:29-31; 23:27; Lb 29:7). Powszechnie uważa się że były to nakazy by pościć gdyż według księgi Izajasza post łączył się z umartwianiem duszy

Izajasza 58:3
Czemu pościliśmy, a Ty nie wejrzałeś? Umartwialiśmy siebie, a Tyś tego nie uznał?

Powyższy fragment łączy umartwianie siebie z postem ale sam post może też być niewłaściwie rozumiany i Izajasz potępia ludzi którzy niby w poście okazują pokorę a jednocześnie gnębią innych. Dalej czytamy:

Otóż w dzień waszego postu wy znajdujecie sobie zajęcie i uciskacie wszystkich waszych robotników. (4) Otóż pościcie wśród waśni i sporów, i wśród bicia niegodziwą pięścią. Nie pośćcie tak, jak dziś czynicie, żeby się rozlegał zgiełk wasz na wysokości. (5) Czyż to jest post, jaki Ja uznaję, dzień, w którym się człowiek umartwia? Czy zwieszanie głowy jak sitowie i użycie woru z popiołem za posłanie - czyż to nazwiesz postem i dniem miłym Panu?

Jak widzimy Izajasz potępia udawaną pokorę. Post to czynienie siebie małym i niesienie ulgi innym.

(6) Czyż nie jest raczej ten post, który wybieram: rozerwać kajdany zła, rozwiązać więzy niewoli, wypuścić wolno uciśnionych i wszelkie jarzmo połamać; (7) dzielić swój chleb z głodnym, wprowadzić w dom biednych tułaczy, nagiego, którego ujrzysz, przyodziać i nie odwrócić się od współziomków.

Żydzi nastawili się na osobiste korzyści a służbę Bogu ograniczali do nic nieznaczących gestów tymczasem Bóg pragną by ulżyć biednemu i pomóc zgłębionemu. Sam nie zjem, ale dam głodnemu. Dopiero taką postawę Stwórca nagradzał tym, że wysłuchiwał modlitw i troszczył się o skruszonego. Można to krótko podsumować stwierdzeniem, że jeśli pomożesz innym to Bóg pomoże tobie.

(8) Wtedy twoje światło wzejdzie jak zorza i szybko rozkwitnie twe zdrowie. Sprawiedliwość twoja poprzedzać cię będzie, chwała Pańska iść będzie za tobą. (9) Wtedy zawołasz, a Pan odpowie, wezwiesz pomocy, a On [rzeknie]: Oto jestem! Jeśli u siebie usuniesz jarzmo, przestaniesz grozić palcem i mówić przewrotnie, (10) jeśli podasz twój chleb zgłodniałemu i nakarmisz duszę przygnębioną, wówczas twe światło zabłyśnie w ciemnościach, a twoja ciemność stanie się południem. (11) Pan cię zawsze prowadzić będzie, nasyci duszę twoją na pustkowiach. Odmłodzi twoje kości tak, że będziesz jak zroszony ogród i jak źródło wody, co się nie wyczerpie.

Post lub jakikolwiek inny sposób okazywania pokory nie służył Bogu, lecz ludziom tymczasem Żydzi zachowywali się jakby Bóg był zmuszony ich nagradzać za posty jakby niewiadomo jak wielką przyjemność sprawiali Stwórcy poszcząc. Zachariasz na pytanie „czy mamy nadal pościć?” odpowiada:

Zachariasza 7:4-10
Pan Zastępów skierował do mnie to słowo: Powiedz ludowi całego kraju i kapłanom: Jeżeli przez siedemdziesiąt lat pościliście w żałobie w piątym i siódmym miesiącu - czy pościliście ze względu na Mnie? A kiedy jecie i pijecie - czy to nie dla siebie jecie i pijecie? (…) Potem Pan skierował to słowo do Zachariasza: To mówi Pan Zastępów: Wydawajcie wyroki sprawiedliwe, okazujcie sobie wzajemnie miłość i miłosierdzie. Nie krzywdźcie wdowy i sieroty, cudzoziemca i biednego! Nie żywcie w sercach waszych złości względem bliźniego!

Post był częścią okazywania pokory przed Bogiem, dlatego Zachariasz w podsumowaniu informuje nas o opinii Stwórcy:

(13) I tak się stało: Ponieważ oni nie słuchali, kiedy wołałem - i Ja nie wysłucham, kiedy oni wołać będą - mówi Pan Zastępów.

Izrael został rozproszony po świecie, dlatego że stał się wyjątkowo podłym i okrutnym narodem. Rościł sobie prawo do gnębienia innych ludzi. Bóg jednak powiedział, że może to się zmienić jednak pod pewnymi warunkami:

Zachariasza 8:16-17
A takie przykazania powinniście zachować: Bądźcie prawdomówni wobec bliźnich, w bramach waszych ogłaszajcie wyroki sprawiedliwe, zapewniające zgodę! Nie knujcie w sercu zła względem bliźnich, nie przysięgajcie fałszywie, gdyż tego wszystkiego nienawidzę - wyrocznia Pana.

Gdy słudzy Boży będę troszczyć się o innych wówczas posty przestaną być potrzebne:

(18) I Pan Zastępów skierował do mnie to słowo: (19) Tak mówi Pan Zastępów: Post z czwartego, post z piątego, post z siódmego i post z dziesiątego miesiąca niech się zamieni dla narodu judzkiego w radość, wesele i święto przyjemne. Ale miłujcie prawdę i pokój!

Stwórca woli, gdy ludzie mają radość, ale jeśli Żydzi gnębili kogoś, a czynili to niestety z upodobaniem, to nawet post nie był wstanie im pomóc. Nic, więc dziwnego, że Bóg był nimi zawiedziony i odmawiał prawa do własnego państwa. Zbyt dużo zła byłoby wyrządzane w takim państwie.

Kiedy Syn Boży Jeszu był na ziemi to zarzucano jego uczniom, że nie poszczą. Z jego odpowiedzi wynika, że post nie jest regułą, lecz musi mieć uzasadnienie związane z obecną sytuacją.

Marka 2:19,20
Jeszu im odpowiedział: Czy goście weselni mogą pościć, dopóki pan młody jest z nimi? Nie mogą pościć, jak długo pana młodego mają u siebie. Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im pana młodego, a wtedy, w ów dzień, będą pościć.

Poganom, którzy uwierzyli, że mesjaszem jest Jeszu z Nazaretu nie nakazywano postów jednak żydowscy naśladowcy pielęgnowali ten zwyczaj (Dz 13:3) a sam Mistrz udzielił wskazówek jak to robić. W samym poście, więc nie ma nic złego. Chrystus jednak udzielił porady na zasadzie skoro już to robicie to róbcie tak:

Mateusza 6: 16-18
Kiedy pościcie, nie bądźcie posępni jak obłudnicy. Przybierają oni wygląd ponury, aby pokazać ludziom, że poszczą. Zaprawdę, powiadam wam: już odebrali swoją nagrodę. Ty zaś, gdy pościsz, namaść sobie głowę i umyj twarz, żeby nie ludziom pokazać, że pościsz, ale Ojcu twemu, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie.

W Nowym Testamencie możesz czytelniku spotkać informację, że post jest potrzebny do wypędzania demonów. Wyjaśniam, więc że werset z Mateusza 17:21 jest prawdopodobnie wstawką gdyż nie pasuje do kontekstu i nie występuje w bardzo wielu manuskryptach starożytnych. Interlinearny przekład grecko-polski pomija ten werset. Tak samo jak pomija słowo post w ewangelii Marka 9:29 gdyż to słowo tam nie występuje.

Podsumowując musimy stwierdzić, że post jest formą uniżenia samego siebie przed Bogiem. Jest stosowny gdyby trafiło nam się zgrzeszyć pychą lub gdy spotkało nas wielkie nieszczęście, ale nie należy go stosować według wskazówek kalendarza i zegarka. Lepsze od postu jest uniżenie siebie przez usługiwanie innym, przez niesienie pomocy potrzebującym.
_________________
krzysztof sługa chrystusowy